طنین سمعک یکی از برترین و قدیمیترین مراکز گفتار درمانی تهران است که با کمترین هزینه ممکن، آماده انجام خدمات گفتار درمانی کودکان و نیز گفتار درمانی بزرگسالان به شما عزیزان است. ما با توجه به چندین دهه سوابق خود، انواع کیسهای اختلالات گفتار درمانی را تجربه نمودهایم. از این رو مفتخریم که امروز در مرکز شهر تهران، آماده ارائه خدمات گفتار درمانی اعم از گفتار درمانی کودک و گفتار درمانی بزرگسالان و یا گفتار درمانی در منزل به مراجعین محترم در سراسر تهران هستیم. همچنین در این نوشته «گفتار درمانی حرف ر» و درمان را نیز به صورت مثال بیان خواهیم نمود تا با روند گفتار درمانی آشنا گردید.
انواع خدمات گفتار درمانی که توسط ما ارائه میشوند، عبارتند از:
الف) گفتار درمانی بزرگسالان
همان گونه که گفتیم، کلینیک طنین سمعک با 25 سال سابقه یکی از با سابقهترین مراکز ارائه خدمات گفتاردرمانی برای بزرگسالان است. ما در مرکز خود با توجه به نوع اختلالات گفتاری شخص و ارائه تمرینهای مناسب در کوتاه ترین زمان ممکن با گفتاردرمانی در صدد حل مشکلات گفتاری شما برخواهیم آمد. البته برخی از بزرگسالان نیز با توجه به بیماریهای خود قادر به حرکت نبوده و از این جهت برای آنان خدمات گفتار درمانی در منزل ارائه میگردد. گفتار درمانی در منزل یکی از خدماتی است که از دیرین توسط متخصصین مربوطه ارائه میگردد.
ب) گفتار درمانی کودکان
در یک نگاه بایستی اظهار داشت که گفتار درمانی کودکان از جمله مواردی است که برای کسب بهترین نتیجه بایستی حتما با حوصله بسیار زیاد انجام شود. شوخی کردن و خوشرویی و حل مشکلات گفتاری کودک در حین بازی، از جمله مواردی است که میتواند گفتار درمانی کودکان را تسریع بخشد. البته گفتار درمانی کودک در مرکز ما میتواند تا حد بسیار زیادی موثر واقع گردد. با این حال برخی مراجعین بر انجام گفتار درمانی کودکان در منزل تاکید دارند.
ج) گفتار درمانی در منزل
از آن جا که بحث گفتاردرمانی حوصله زیادی را میطلبد، میتواند خدمات آن در قالب مراجعه درمانگر به منزل صورت پذیرد. این امر سبب میشود که بازدهی کار با توجه به راحتی مراجع بیشتر گردد. طنین سمعک یکی از مهمترین مراکز گفتاردرمانی تهران با ارائه خدمات گفتاردرمانی در منزل است.
د) گفتار درمانی جوانان
مشکل گفتار درمانی در جوانان یکی از موضوعاتی است که هر خانواده باید توجه ویژهای نسبت به آن داشته باشند. گفتار درمانی جوانان ممکن است که از دوران کودکی آنها آغاز شده باشد. اما برای جلوگیری از مشکلاتی که در آینده پیش خواهد آمد، بهتر است که در سنین جوانانی اقدام به حل این مشکل کنید. مشکلاتی مانند: لکنت زبان، یا عدم تلفظ صحیح کلمات و…. در سنین جوانی و نوجوانی امکان شناسایی و درمان دارند. در نتیجه اگر قصد دارید تا این مشکل هر چه سریعتر برای خود یا خانواده خود برطرف شود، همین حالا با کارشناسان ما در محموعه طنین سمعک تماس بگیرید تا یکی از بهترین مشاوران ایران در زمینه گفتار درمانی جوانان به شما کمک کند.
گفتاردرمانی چیست؟
یکی از خدمات ما در طنین سمعک جدا از بحث سمعک و تعمیر سمعک، خدمات گفتار درمانی (Speech Therapy) به شکلی کاملا تخصصی و مبتنی بر دانش روز گفتاردرمانی است. با این حال، با بررسی بسیاری از مراجعان، دریافتهایم که بسیاری هنوز دانش کامل و کافی از گفتاردرمانی و اصول آن ندارند. لذا با این اوصاف لازم دیدیم تا در این نوشته به صورت اجمالی، به تعریف گفتاردرمانی، اختلالات گفتاری و شیوه درمان آنها بپردازیم.
در حقیقت وظیفه گفتار درمانگر، درمان افراد مبتلا به اختلالات گفتاری است. اختلالات گفتاری دستهای از مشکلات هستند که بر روی گفتار، زبان، صدا و آهنگ اثر میگذارند. در حقیقت گفتار درمانگر باید تشخیص بدهد هر بیمار در کدام بخش و مورد دچار اختلال شده است. این موارد هر کدام تعریفی جداگانه دارند که عبارت است از:
- زبان: در حقیقت طبق تعریف زبان یعنی وسیلهای که باعث انتقال افکار و مفاهیم به شخص دیگر میشود. در نتیجه همه موارد مختلف اعم از صحبت کردن، نوشتن، اشارات، پانتومیم و … همگی جزء زبان محسوب میشوند.
- گفتار: گفتار در واقع بخشی از زبان است که در آن برای انتقال دادن افکار و مفاهیم از شخصی به شخص دیگر از صداها، واژه ها و ترکیب های منظم و باقاعده آن ها استفاده مینماییم.
- صدا: صدا در حقیقت عبارت است از ارتعاش تارهای صوتی و وسیلهای برای ارائه صداهای لازم در گفتار انسان. در واقع بدون استفاده از ارتعاش تارهای صوتی، صدایی وجود نخواهد داشت و انسان فقط از طریق نجوا میتواند حرف بزند.
- آهنگ: آهنگ عبارت است از رعایت کردن فواصل زمانی مشخصی در ادای صداها و یا کلمات مختلف. آهنگ عنصری است که به کلام انسان، نظم و آهنگی خاص میبخشد.
با توجه به این موارد مذکور در گفتار درمانی، گفتار درمانی با یکی از ویژگیهای بسیار پیچیده و ضروری انسان به نام ارتباط، سر و کار دارد. در حقیقت علم گفتاردرمانی، در مرحله اول به شناسایی گفتار و رشد طبیعی آن و در مراحل بعدی به بررسی اختلالات موجود در روند طبیعی گفتار میپردازد. پس از شناسایی و بررسی این اختلالات، گفتار درمانگر در صدد رفع این موانع و اختلالات درخواهد آمد.
وظایف گفتار درمان چیست؟
اصطلاحا «گفتار درمان» به متخصص علم گفتار درمانی میگویند که به بررسی و درمان اختلالات گفتاری میپردازد. مهمترین و شاخصترین خصوصیت برای یک گفتار درمان، داشتن گفتاری مناسب و عاری از هر گونه ایراد است. علاوه بر آن گفتار درمانگر نیز بایستی از لحاظ شخصیتی، شخصیتی کاملا انعطاف پذیر و مهربان داشته باشد. چرا که قشر زیادی از مراجعان گفتار درمانی، کودکان خردسال، نوجوانان و افراد سالمندی هستند که تحت اثر علل مختلف دچار اختلال در گفتار گشتهاند. این افراد بعضا دچار مشکلات عاطفی، روانی و یا سرخوردگی های ناشی از اختلال گفتاری نیز هستند.
قابلیت دیگری که برای گفتار درمانگر اهمیت فوق العادهای دارد، هنرمندی و خلاقیت شخص گفتار درمانگر است. در واقع گفتار درمانگر بایستی بتواند شیوهها و تکنیکهای مختلف را به صورت هنرمندانه به کار برد. اگر گفتار درمانگر قرار است خدمات گفتار درمانی در منزل را ارائه نماید، میبایست در برقراری ارتباط با دیگران به اندازه کافی قوی باشد.
در کنار موارد یاد شده، سایر وظایف یک متخصص گفتار درمانی در مرحله نخست عبارت است از ارزیابی، شناخت و تشخیص اختلال گفتاری، ارائه درمان مناسب برای آن اختلال. در مرحله دوم میبایست گفتار درمانگر، به ارائه مشاوره لازم به بیمار و همراهان وی اقدام نموده و به انجام تحقیقات تکمیلی پیرامون موضوع مربوطه یاری بپردازد.
آشنایی با انواع اختلالات گفتاری
حال که با مفهوم و کلیات گفتار درمانی آشنا شدیم، در ادامه انواع اختلالات گفتاری را معرفی خواهیم نمود. در حقیقت دلایل متعددی میتوانند به عنوان علل اصلی بروز این نابهنجاری ها در گفتار و زبان مطرح شوند. در ادامه سعی میشود که به اختصار درباره هر کدام از این موارد که انواع مراجعین گفتاردرمانی ما به گونهای با آن مواجه هستند، توضیحی داده شود.
1- تاخیر در رشد گفتار و زبان
تاخیر در رشد به این معنا است که یک کودک، نتوانسته مهارتهای متناسب با سن خود را کسب نماید. در واقع مراحل مختلف رشد گفتار و زبان ممکن است به دلایل مختلفی با تاخیر مواجه شود. به عنوان مثال کودکی که در محیطی ساکت رشد میکند، از تحریکات کلامی لازم برای انجام الگوسازی و تقلید محروم خواهد بود. در این موارد ممکن است که رشد زبان در این کودکها به تاخیر افتد. در این موارد، گفتاردرمانی در منزل میتواند تا حد قابل توجهی موثر واقع گردد.
مثال دیگر در این زمینه، محیطهای دوزبانه و همچنین کودکان دچار عقب ماندگی ذهنی هستند. در این موارد نیز ممکن است که رشد گفتار و زبان تا حدودی با تاخیر مواجه شود. بررسیهای ما نشان میدهد که بیماران مبتلا به تاخیر رشد گفتار و زبان، از لحاظ تعداد بیش ترین آمار را به خود اختصاص میدهند.
2- زبان پریشی
زبان پریشی نیز یکی از مهمترین اختلالات گفتاری است. در واقع هرگاه زبان تحت اثر ضایعات مغزی دستخوش تغییرات گردد، از مشکل حاصل تحت عنوان «زبان پریشی» یاد میگردد. ضایعه مغزی ممکن است قبل از تولد و یا حتی از بدو تولد ایجاد گردد. در این موارد اصطلاحا به آن زبان پریشی دوران رشد میگویند.
اما اگر این ضایعه مغزی پس از دوران زبان آموزی فرد ایجاد شود، به آن «زبان پریشی اکتسابی» میگویند. در بحث درمان زبان پریشی باید دقت شود که دو مورد ذکر شده کاملا با هم متفاوت بوده و بالتبع روشهای درمانی متفاوتی نیز دارند. چرا که در نوع اول برای درمان میبایست روشهای برنامه ریزی شده زبان را به شخص آموزش داد. اما در نوع دوم باید به گونهای «باز آموزش الگوهای زبانی» را برای شخص ایجاد نماییم.
در حقیقت زبان پریشی اختلالی است که انواع گوناگون داشته و میتواند از نوع درکی، بیانی و یا حتی مختلط باشد. در نوع زبان پریشی درکی یا حسی، بیمار علی رغم این که میتواند حرفهای دیگران را بشنود اما قادر به فهم آن ها نیست. این سبب میشود که بیمار دستورات کلامی را به گونهای غلط انجام دهد. متاسفانه در این حالت بیمار خود نمیداند که خطای گفتاری دارد و از این رو قادر به اصلاح آن نیست. در این حالت خطاهای زبانی متعدد و خالی از محتوا اتفاق میافتند. در این نوع زبان پریشی مراکز زبان در مغز دچار آسیب میشوند.
در مقابل در زبان پریشی بیانی، بیمار نمیتواند صداهای گفتاری را تولید کند. به همین دلیل وی حتی قادر به صحبت کردن نبوده و گاهی به کلی از آن ناامید شده است. با این حال شخص در این حالت میتواند تا حد زیادی گفتارهای دیگران را بفهمد و مشکل خود را نیز کاملا میشناسد. در این نوع زبان پریشی، مراکز بیانی و تولید زبان در مغز آسیب دیدهاند. در این موارد بعضا فلج نیمه راست بدن نیز مشاهده میگردد.
در برخی موارد شدیدتر، هم مراکز درکی و هم بیانی به صورت توامان دچار آسیب میشوند که به آن زبان پریشی مختلط میگویند. در مورد زبان پریشی نیز گفتار درمانی در منزل می تواند تا حد زیادی به بهبود مشکل کمک شایانی نماید.
3- گرفتگی صدا (گفتار درمانی بزرگسالان)
طیف وسیعی از مراجعین گفتاردرمانی ما، کسانی هستد که به دلایلی صدای آنها دستخوش تغییر شده است. برخی از این بیماران، کسانی هستند که به سبب استفاده نادرست و فشار بر تارهای صوتی و حرف زدن زیاد، تارهای صوتی آنها ضخیم شده است. در برخی موارد نیز روی تارهای صوتی زگیل تشکیل میشود و این سبب گرفتی صدا خواهد شد.
در مقابل اینها، افرادی که صدای زیر دارند نیز از جمله مراجعان گفتار درمانی ما هستند. از جمله این افراد، آقایانی هستند که صدای زنانه و زیر دارند و معمولا در کوتاه مدت بهبود مییابند.
4- لکنت زبان
یکی از مهمترین و شایعترین اختلالات گفتاری در مراجعان گفتار درمانی بزرگسالان، لکنت زبان است. لکنت زبان عبارت است از هر گونه تکرار، کشش، مکث و گیر در جریان گفتاری شخص. لکنت زبان سبب میشود که گفتار از دید شنونده به صورتی کاملا غیر طبیعی جلوه نماید. لکنت زبان نیز روشهای درمانی خاص خود را دارد و با تمرینهای ویژه قابل حل است. در مورد لکنت زبان نیز گفتاردرمانی در منزل کارایی و نتیجهای فوق العاده خواهد داشت.
5- کودکان مبتلا به فلج مغزی
از جمله مراجعین ما، کودکانی هستند که پیش از رسیدن به سن 3 سالگی، دچار ضایعه مغزی شدهاند. در حقیقت فلج به صورت مختلفی میتواند در بدن کودک ایجاد شود. این مشکل معمولا با فلج اندامهای گفتاری همراه بوده و علائمی از جمله آبریزش دهان، صدای بم و حجم تنفسی کم از سایر موارد همراه این اختلال است.
6- کودکان مبتلا به شکاف کام و لب
شکاف کام و لب از دیگر موارد شایع است. علت این مشکل این است که گاهی در دوران جنینی، جوانههایی که به لب یا سقف دهان مربوط میشوند، نمیتوانند از طرفین به هم برسند. نتیجه این امر این است که میان آنها یک شکاف باقی مانده و برای کودک مشکل ایجاد میکنند. کودکانی که این مشکل را دارند، ابتدا عمل جراحی را انجام داده و پس از آن به گفتاردرمانی مراجعه مینمایند.
7- اختلالات تولیدی (تلفظ اشتباه انواع صداها)
گروهی از افرادی که برای گفتار درمانی بزرگسالان مراجعه مینمایند، اشخاصی هستند که به اختلال بد تلفظ کردن صداها دچارند. در حقیقت این افراد صداهای گفتاری را به صورت نادرست و غلط تولید میکنند. علت این امر این است که عضله زبان این افراد دچار عدم هماهنگی است. البته این امر میتواند علل دیگری از جمله کم شنوای و ضعف حسهای دهانی نیز داشته باشد. معمولا گفتار این افراد نامفهوم بوده و ممکن است که یک صدا را به صورت اشتباه تلفظ کنند، صدایی را حذف کرده و یا صدایی اضافی تولید کنند.
مثال: گفتار درمانی تلفظ حرف “ر”
به عنوان مثال یکی از شایعترین تلفظ اشتباههای صدایی، تلفظ غلط حرف “ر” است. مشکل تلفظ حرف “ر” در بزرگسالان ممکن است تبدیل به معضلی جدی برای جوانان شود. بهتر است که برای گفتار درمانی تلفظ حرف “ر” مراجعه حضوری صورت پذیرد. اما در این بخش به صورت مثال روش درمان آن را شرح میدهیم.
یادتان نرود که بخش زیادی از گفتاردرمانی تمرین است! شما تنها باید تمرینهایی را که به شما واگذار میشود مرتب انجام دهید. اصلاح تلفظ حرف “ر” معمولا کاری زمان بر بوده و با توجه به هر فرد نیز متفاوت است.
تمرین جارو کردن سقف دهان: یکی از موثرترین تمرینها برای درمان تلفظ حرف ر در بزرگسالان است. برای انجام این تمرین، میبایست نوک زبانتان را از پشت دندانهای جلویی بالا به طرف عقب، روی سقف دهان خود بکشید. فک پایین میبایست بیحرکت بوده و تنها عضله زبان حرکت نماید.
با این تمرین سعی کنید که صدای ر را بسازید. با این حال یادتان نرود که این موارد بایستی حتما حضوری انجام شود تا ما نحوه تلفظ شما را در صورت مشکل به شما گوشزد نماییم. چرا که انجام خودسرانه تمرینها باعث خواهد شد که تلفظی اشتباه دیگر را فراگرفته و به آن عادت کنید. به همین دلیل است که علم شدیدا به گفتار درمانی در منزل اعتقاد دارد. آموزش تلفظ حرف ر به کودک نیز باید خیلی آرام و با حوصله صورت پذیرد که تمامی این ها در کلینیک ما انجام خواهد شد.
8- اختلال در خواندن
برخی دیگر از مراجعین گفتار درمانی، کودکانی هستند که در امر یادگیری و یا خواندن و نوشتن با مشکل مواجه هستند. با توجه به این که زیربنای این اختلال، تشخیص مشکلات شنیداری و ارتباط آن ها با صداها است، برای درمان این افراد از گفتار درمانی استفاده میگردد. همچنین اگر شخص کودک باشد، گفتار درمانی در منزل برای او بی نظیر عمل خواهد نمود.
هدف های کلی درمان
مبحث درمان در گفتار درمانی امری جامع و بسیار پیچیده است. با این حال به صورت اجمالی سعی میکنیم که اهداف کلی درمان را برای هر نوع اختلال یادآور شویم.
درمان کودکان مبتلا به تاخیر در رشد گفتار و زبان
هدف از درمان این اختلال، ایجاد محیط کلامی مناسب، افزایش قدرت تمیز و ادارک گفتار، آموزش درک و بیان واژگان مختلف و در نهایت نزدیک نمودن سطح گفتاری کودک و سطح گفتاری هم سن و سالان او است.
درمان زبان پریشی
در درمان زبان پریشی، سعی میشود که بازآموزی یا آموزش الگوهای تولید انواع صدا صورت گیرد. بازآموزی یا آموزش نوشتن و باز آموزی بیان کردن کلمات و ساختار جملهها، از جمله مواردی است که در درمان زبان پریشی بایستی مد نظر قرار گیرد.
در مورد زبان پریشی درکی، هدف کلی درمان ادراک صحیح گفتار و نوشتار است.
درمان اختلال گرفتگی صدا
در اختلال گرفتگی صدا، با توجه به اختلال صوت هدفهای درمانی بایستی بر ایجاد تن صدای نرمال تکیه نماید.
درمان لکنت زبان
در مورد لکنت زبان نیز بایستی اهداف از قبیل ایجاد هماهنگی تنفس و گفتار، کاهش سرعت گفتار و کاهش یا حذف لکنت مورد تاکید قرار گیرند.
درمان فلج مغزی کودکان
در مورد کودکان مبتلا به فلج مغزی، مواردی از جمله افزایش حجم تنفسی، تقویت عضلات گفتاری و در درجه نهایی آموزش و تصحیح تولید صداها، از مهم ترین اهداف درمانی به شمار میروند. به همین علت گفتاردرمانی در منزل برای این نوع کودکان توصیه میگردد.
درمان شکاف کام و لب
در کودکانی که به شکاف کام و لب مبتلا هستند، نیز تقویت عضلات اندامهای گفتاری، تقویت عملکرد نرمکام و در نهایت آموزش و تصحیح تولید صداها از مهمترین مواردی هستند که بایستی در درمان این اختلال لحاظ گردند.
درمان بد تلفظ کردن صداها و اصوات
در مورد اختلال گفتاری بد تلفظ کردن صداها، بایستی احتمال داشتن منشاء عصبی یا عضلانی آن ها در درجه نخست بررسی گردد. در صورت نداشتن این علل، بایستی آموزش و تصحیح تولید صداها صورت گیرد. در مورد بیمارانی که این اختلال در آن ها ناشی از مشکلات عصبی یا عضلانی است، بایستی با توجه به نوع و شدت ضایعه، از عملکردهای منجر به هدف مربوط به فلج مغزی استفاده گردد.
درمان اختلال خواندن
در اختلال خواندن نیز بایستی اول نوع اختلال به خوبی بررسی شده و در مرحله دوم اهداف درمانی خاص آن با توجه به مشکلات همان بیمار به صورت مخصوص در نظر گرفته شوند.
ما در کلینیک گفتار درمانی در بخش درمان اختلالات یادگیری با بهره گیری از پرسنل با تجربه و متخصص در زمینه آموزش مهارتهای خواندن و نوشتن و همچنین درمان کلیه اختلال یادگیری در کنار شما خانواده محترم هستیم.
طنین سمعک: برترین کلینیک شنوايي سنجي نوزادان و عرضه انواع سمعک نامرئی و سمعک ویدکس