امروزه کم شنوایی، مشکل مهمی در امر برقراری ارتباط با سایرین تلقی می گردد. به همین منظور، بسیاری ملزم به استفاده از انواع سمعک می گردند. با توجه به این که قیمت سمعک، نسبتا بالا بوده و نیاز به مراقبت های بعدی و تعمیرات سمعک و … دارد، می خواهیم عوامل کم شنوایی را شرح داده و موارد مربوط به پیش گیری از آن را متذکر شویم.  عوامل بسیاری می تواند سبب کم شنوایی شود. به طور کلی دو نوع کم شنوایی وجود دارد:

1. کم شنوایی ژنتیکی
2. کم شنوایی غیر ژنتیکی

1-کم شنوایی ژنتیکی

از والدین به کودکان می رسد. اگر یکی از پدر و مادر یا هر دوی آنها ژن کم شنوایی داشته باشند، می توانند آن را به فرزند خود منتقل کنند. اگر هیچکدام از پدر و مادر ژن کم شنوایی نداشته باشند، باز هم ممکن است کودک کم شنوایی به دنیا آورند. در این حالت این نوع کم شنوایی در اثر موتاسیون ژن ایجاد شده است. مواد شیمیایی، بیماری ها یا آلودگی ممکن است سبب موتاسیون ژن شوند. حدود 30 درصد کودکان کم شنوا یا نا شنوا کم شنوایی ژنتیکی دارند.

2-کم شنوایی غیر ژنتیکی

به این معناست ژن های کودک، علت کم شنوایی او نیستند. بلکه عوامل خارجی دیگری در او کم شنوائی ایجاد کرده اند. این امر ممکن است قبل از تولد کودک اتفاق افتاده باشد مثلا مادر او در معرض مواد شیمیایی خطرناک قرار گرفته باشد یا به بیماری سختی دچار شده باشد. کودکانی هم که با شنوایی طبیعی به دنیا می آیند ممکن است بعدها در زندگی خود ناشنوا یا کم شنوا شوند. به عنوان مثال بیماری هایی مانند مننژیت، آبله مرغان و سرخک می توانند سبب ایجاد کم شنوایی شوند. اگر کودکی در معرض یک صدای خیلی بلند قرار بگیرد، یا صدای بلندی را به مدتی طولانی بشنود نیز ممکن است کم شنوایی پیدا کند.

ضربه به سر نیز می تواند سبب آسیب رساندن به گوش شود و فرد را دچار کم شنوایی کند. علت های دیگری هم برای کم شنوایی وجود دارند که عبارتند از:

• در معرض چیزی قرار گرفتن یعنی اینکه فرد درجایی باشد که برایش خطرناک است یا به او آسیبی وارد می شود.
• مننژیت یعنی عفونت شدید مغز یا طناب نخاعی.
• سیستم شنوایی یعنی همه بخش هایی از بدنتان که به شما کمک می کند بشنوید
• داروها: بعضی از داروها به سیستم شنوایی آسیب می زنند و کم شنوایی ایجاد می کنند.
• فقدان اکسیژن: اگر کودکی پیش از آن که متولد شود اکسیژن کافی دریافت نکند، ممکن است هنگامی که به دنیا می آید دچار کم شنوایی شده باشد.
• تولد زود رس: اگر کودکی زودتر از موقع به دنیا بیاید،که هنوز شنوایی اش کامل رشد نیافته باشد، ممکن است موقع تولد،کم شنوایی داشته باشد.

ناشنوایی و کم شنوایی در کودکان و راه های پیشگیری از آن

سه علت مهم كم شنوایی كودكان شامل موارد زیر است:

1. اوتیت میانی (عفونت های گوش)
2. علل مادرزادی ،
3. علل اكتسابی.

اوتیت میانی

اوتیت میانی التهاب در گوش میانی (ناحیه پشت پرده گوش) است كه معمولاً همراه با ترشح مایع در آن ناحیه می باشد. این مایع ممكن است عفونی باشد (یا نباشد).

علائم، شدت، میزان تكرارپذیری و طول مدت بیماری متفاوت است. ممكن است از مایع غیرعفونی، روشن و رقیق بدون درد و تب و تنها كمی كاهش شنوایی تا حمله های تكرار شونده همراه با مایع چسبنده غلیظ در گوش و برخی شكایات دیگر نظیر كم شنوایی دائمی متغیر باشد.

تقریباً همه انواع اوتیت همراه با كم شنوایی نوسانی انتقالی اند. در حقیقت اوتیت میانی، شایع ترین علت كم شنوایی در كودكان خردسال است.

میزان شیوع اوتیت میانی تا چه حد است؟

اوتیت میانی غالباً در كودكان ایجاد می شود. درحقیقت، اوتیت میانی، پس از سرماخوردگی معمول، دومین بیماری شایع كودكان پیش دبستانی است. ۵۰درصد از كودكان تا سن یك سالگی حداقل یك بار دچار این بیماری شده اند.

۳۵ درصد كودكان در سنین بین یك تا سه سالگی دوره های تكرار شونده ای از اوتیت میانی داشته اند. در كودكان مدرسه رو، تخمین زده می شود سالیانه ۵ میلیون روز تحصیلی به دلیل ابتلاء كودكان به این بیماری از دست داده می شود.

به چه دلیل اوتیت میانی تا این حد در كودكان شایع است؟

شیپور استاش مجرایی است كه از یك سو به گوش میانی و از سوی دیگر به پشت حلق راه دارد. این مجرا در كودكان كوچكتر و نسبتاً افقی تر از بزرگسالان است. از این رو در شرایطی نظیر عفونتها و لوزه سوم بزرگ، به سادگی بسته می شود. تا زمانی كه كودك بزرگتر نشود و زاویه و اندازه شیپور استاش تغییر نكند، كودك نسبت به اوتیت میانی آسیب پذیرتر از افراد بزرگسال است.

اوتیت میانی به چه ترتیب ممكن است منجر به كم شنوایی شود؟

سه استخوان بسیار ریز درون گوش میانی، ارتعاشات صوت را از پرده گوش به گوش میانی منتقل می كنند. در صورت وجود مایع در گوش میانی، انتقال ارتعاشات به صورتی كارآ صورت نمی گیرد و انرژی صوتی از بین می رود در نتیجه كم شنوایی ملایم یا حتی متوسط ایجاد می شود. بنابراین اصوات گفتاری گنگ و غیرقابل شنیدن می شوند.

معمولاً این نوع كم شنوایی، از نوع انتقالی و موقت است. اما در صورتی كه اوتیت میانی مرتباً تكرار شود، صدماتی به پرده گوش، استخوانهای گوش یا حتی عصب شنوایی وارد شده و ممكن است منجر به كم شنوایی حسی و عصبی و دائمی شود.

کلینیک شنوایی سنجی طنین سمعک: ارائه انواع سمعک در تهران